I propozohet Presidentit te Shqiperise dekorimin e mesues Sabah Sinani "Mjeshter i Madh" (pas vdekjes)

Keshilli i Bashkise Puke diten e  djeshme gjate mbledhjes se radhes date 27 janar 2014 miratoi projekt vendimin per propozim per dekorim "Mjeshter i Madh" (pas vdekjes) Presidentit te Republikes se Shqiperise. 

Keshilli i Bashkise Puke vendosi:

T'i propozoje Presidentit te Republikes se Shqiperise per t'i dhene mesuesit, intelektualit, studiuesit, publikuesit dhe gazetarit z.Sabah Sinani titullin "Mjeshter i Madh" (Pas vdekjes) me kete motivacion:

"Mesuesit te talentuar te gjuhes shqipe dhe letersise, per aktiviteti e tij te shquar ne fushen e arsimit si mesues dhe drejtues, per kontributin e pareshtur shkencor dhe pedagogjik ne formimin e brezave te rinj dhe per veprimtarine e tij humne e shoqerore."

Jeteshkrimi

Z.Sabah Sinani

Datelindje: 23.02.1949

Vendlindja: Kabash, Puke

Vdiq me: 05.03.1994

Arsimi:

Me 1971 perfundon me rezultate shume te mira Fakultetin Filologjik, dega Gjuhe Letersi, Tirane.

Karriera:

Studiues, publicist, gazetar e intelektual i njohur i arsimit.

Ka punuar per shume se 23 vite mesues dhe drejtues ne shume shkolla te rrethit Puke. Pergjegjes i Sektorit te Gjuhes Letersise ne Drejtorine Arimore te rrethit. Korrespodent i gazetes "Mesuesi", "Revistes Pedagogjike" gazetes "Bashkimi" gazetes lokale "Perpjekja" etj, ne te ciliat boton artikuj te shume me tematike te gjere ne fushen  metodiko-pedagogjike, qe ishin nje baze e mbeshtetjes se arsimtareve ne punen e tyre te perditshme.

Nismetar dhe botues i gazetes "Terbuni" ne te cilen pasqyroheshin probleme te zhvilimit ekonomiko-shoqeror te rrethit. Botimet e tij, kryesisht si studiues dhe hulumtues mbi te rejat bashkekohore per shkollen, nxjerrin ne pah dimensionin e tij si punojse shkencor dhe si intelektual me vlera te medha ne shume fusha kerkimore.

Boton almanakun "Puka dhe shkolla", ku pasqyrohen arritje dhe probleme te zhvillimit te arsimit pukjan ne vite. La ne doreshkrim mjaft studime te rendesishme, ku veçohet doreshkrimi mbi rrugen e arsimit te pukjaneve qe para 100 vitesh, si dhe materiale te tjera hulumtuese, kerkimore dhe shkencore.

Dekorimet

Per veprimtari te shquar ne fushen e arsimit, ne vitin 1990, dekorohet me medaljen "Naim Frasheri"

Me VKM, nr.25, date 19.04.2002 i eshte dhene titulli "Krenaria e Qytetit" (Pas vdekjes)

Pergatiti: Gezim Kopani

Fotografi: Forumi Pukjan

Date: 28.01.2014

Webi: plazh.com, pakete per Puken me rastin e 14 shkurtit 2014

Dita e parë, 14 Shkurt 2014: Nisja nga Tirana për në Pukë. Ndalesa gjatë rrugës. Mbrritja në Hotel Puka me 3 yje. Sistemimi, Darkë dhe Fjetje në Hotel.

Dita e dytë, 15 Shkurt 2014: Mëngjes në Hotel. Të lirë për Shëtitje në Qytet dhe nëse ka borë, mundësi për te bërë ski në Pistën e Skive pranë qytetit. Darkë dhe Fjetje në Hotel.

Dita e tretë, 16 Shkurt 2014: Mëngjes në Hotel. Paradite, të lirë. Nisja me autobuz për në Tiranë. Ndalesa gjatë rrugës. Mbrritja.

Me Shume Detaje: Në pagesë 59 Euro përfshihen:
1. Akomodim në hotel per 2 netë qëndrimi;
2. Mëngjeset dhe Darkat për të gjitha netët e qëndrimit;

Në pagesë nuk janë përfshirë:
1. Gjithshka që nuk është përmendur në këtë program.

Të dhena mbi malin e Tërbunit

Tërbuni ndodhet në jug të qytetit të Pukës një orë larg nga ky qytet. Lartësia e majës më të lartë  është 1476 m mbi nivelin e detit. Shtrirja e këtyre bjeshkëve është mjaft e madhe duke bërë që në rrëzë të tyre në pjesë të ndryshme të jenë vendosur një numër i madh fshatrash kryesisht blegtoral të cilët gjatë stinës së verës nxjerrin bagëtitë e tyre këtu për të shfrytëzur kullotat e shumta duke veruar në të ashtuquajturat stane. 
Në Tërbun ka forma e peisazhe nga me te ndryshmet duke filluar që në rrëzë të tij me luginat e përrenjve, shpatet e mbushura me lloje të ndryshme bimësie, mund të shohësh gryka e qafa, kodra e maja të larta, por ndër format e peisazhit që gjenden ketu në veçanti përmendim lëndinat, livadhet dhe fushat e shumta të cilat janë dhe hapsirat me të favorshme për qendrimin e turistëve,këto zënë një sipërfaqe të konsiderueshme dhe janë të shpërndara nëpër bjeshkë në lartësi të ndryshme. 
Bukuria e këtyre livadheve e fushave spikat sidomos në pranverë dhe në fillim të verës pasi kjo është 
periudha e gjelbërimit maksimal, duke bërë që bimësia në livadhe të jetë mjaft e larmishme. 
Numri i këtyre fushave është mjaft i madh ku përmendim: Fushën e Kabashit e cila ka dhe status turistik të miratuar që në vitin 1993 , Fushën e Lajit në të cilën më parë ka qënë projektuar të ndërtohej një fushë aviacioni ushtarak dhe një sërë fushash të tjera. 
Më kryesorja ndër ato çka përmendëm më lart, është Fusha e Tërbunit. Kjo është ndër fushat më të 
mëdha e cila arrin deri në disa qindra metra gjatësi gjithashtu është dhe hapsira më e frekuentuar nga turistët vendas dhe të huaj. Karakteristikë për këtë fushë si dhe për të tjerat janë ahet që ngrihen në mes të saj, duke krijuar një pejsazh piktoresk. Ndryshe këto ahe nga popullsia vendase quhen Mrize dhe mbahen si vende të paprekshmë, mosha e tyre mund të jetë deri në qindra vjeçarë. 
Me lart kësaj fushe 20 minuta larg saj, ndodhet Fusha e Kumullisë e cila është në lartësinë më të madhe mbi nivelin e detit. Edhe kjo hapsirë është mjaft e frekuentuar dhe ka një sipërfaqe të konsiderueshme.Për tu theksuar është prania e ujit të fresket i cili buron nga mesi i fushës dhe që nuk shterron asnjëherë, duke i dhënë jetë territorit përrreth e duke marrë pamjen e një oazi të vogël. 
Gjithashtu këtu gjendet edhe nje rezervuar i vogël artificial pamja e të cilit të krijon përshtypjen sikur ke të bësh me një liqen akullnajor, duke i dhënë një pamje akoma më të bukur fushës nga vetë vendoodhja e tij në qendër të saj. Edhe në këtë fushë ngrihen Mrize të shumtë. Poshtë aheve gjendën shumë shkëmbinj të mëdhenj në mes të cilëve pushuesit zakonisht ndezin zjarr për të gatuar mishin e gjengjit në hell,gatimtradicional i zones. Fusha e Qershisë ndodhet në periferi të bjeshkëve dhe është më e largëta nga të tjerat, por njëkohësisht dhe ndër më të bukurat për nga pamja. Kjo fushë njihet edhe me emrin Stanet. Kjo shtrihet në një hapsirë të madhe dhe e veçata e saj është se rrethohet nga të gjitha anët me mrize të shumta. Ahet këtu janë me dhjetra metra të larta dhe mund të jene qindra vjeçar.Territori është i pa dëmtuar nga njeriu për vetë faktin se është si traditë që mrizet nuk lejohen të priten.Kjo ka bërë që më shumë të jetë i pranishëm dëmtimi natyror se sa ai i bërë nga njeriu. 
Në mes të kësaj fushe dhe anash saj, gjenden disa burime uji të ftohtë të cilët kanë krijuar dhe njëfarë përroi të vogël duke i shtuar bukurinë fushës.Klima malore e kësaj zone e në përgjithesi e gjithë bjeshkëve të Tërbunit me gjelbërimin e pyjeve të ahut e të pishes, ka vlera kuruese të përshtatshme për sëmundje të ndryshme. 
Bjeshkët e Tërbunit dallohen për prezencën e lartë të florës ku më shumë bien në sy pyjet e aheve dhe pishave, por ka akoma zona pyjore të pa shfrytëzuara në të cilat gjejmë dhe pemë të rralla, siç është qershia e eger që është dhe bimë medicionale. 
Veç florës bjeshkët e Tërbunit kanë edhe faunë të pasur me lloje të shumta kafshësh të egra ndër të cilat mund të përmendim: ariun, ujkun, dhelprën, ketrin, kaprollin, gjelin e egër,pulën e egër,thëllënzën e malit etj. 
Përveç këtyre veçorive që përmendëm më lart Tërbuni shërben dhe si pikë strategjike, nga I cili mund 
të shohim malet e tjera fqinje që e rrethojnë: në lindje mali i Munellës, në veri-lindje mali i Krrabit, në veri pamja e Alpeve madhështore dhe mali i Cukalit që është pjesë e alpeve. Në perëndim liqenin artificial të Vaut të Dejës si dhe një pjesë të mirë të fushës së Nënshkodrës. 
Të gjitha ato që përshkruam më lart tregojnë se Bjeshkët e Terbunit ofrojnë kushte të përshtatshme 
gjeografike për zhvillimin e turizmit malor. 

Duke qenë se bjeshkët e Tërbunit, ndodhen në afërsi të qytetit të Pukës, zhillimit të sporteve të 
ndryshme si gjuatia, alpinizmi etj, mund ti shtohen dhe zhvillimi I turizmit kulturor dhe arkeologjik, me vizita në zona arkeologjike si kalaja e Dalmacisë në të cilën janë gjetur varreza e stoli të ndryshme. Këto zbulime janë dëshmi e gjalle e lashtësisë së këtyre zonave( shek VI-VIII). Kjo kulturë, ndryshe quhet si Kultura e Komanit dhe përbën mjaft interes për studiues dhe turistë të ndryshëm. 
Përveç kalasë së Dalmacisë ekzistojnë edhe mbetje të kalave të tjera mesjetare siç është kalaja e Lekës, Kryziut, e Micoit e Zhubit etj, të cilat mund të vizitohen nga afër. 
Kultura mesjetare e Komanit apo e vetë Pukës, dëshmohet më së miri në muzeun e qytetit i cili është i pasur me materiale historiko-shkencore, që deshmojnë traditën pukjane, me 
veshjet karakteristike për burra dhe gra, folklorin dhe veglat muzikore tradicionale të zonës. 
Bjeshkët e Tërbunit, përbëjnë një zonë me një të ardhme turistike, por që problem kryesor mbetet 
mungesa e infrastukturës. 
Me prioritet dhe ç`ka do ti jepte shtytje turizmit do të ishte ndertimi i shtëpive pritëse, të stilit alpin, 
karakteristikë të zonës.
_____
Publikon: Forumi Pukjan
Pergatiti: Gezim Kopani dhe ArTaNi
Fotografi nga Terbunit

Festohet viti i ri 2014 ne qytetin e Pukes

Qindra pukjane kan mbushur sheshin e qytetit te Pukes per te pritur vitin e ri 2014. Ndryshe nga vitet e tjera kesaj here atmosfera e fishekzjarreve nuk ka qene edhe aq e madhe. Edhe ne qytetin e Fush-arrezit qindra qytetare kan dal ne qender te qytetit per te pritur vitin e ri. Viti i ri 2014 eshte pritur ne qender te komunes Gjegjan, Iballe etj.
_____
Burimi: Forumi Pukjan
Video: Forumi Pukjan
01 janar 2014

Turizmi Malor, shprese per rimekembje te ekonomise

Nga: Artan Zaja 

Turizmi eshte nje nder sektoret me te rendesishem te ekonomise ne Shqiperi, rajon, Europe dhe bote. Turizmin e kemi disa llojesh: balner, malor, shendetesor, religjoz, historik, sportiv etj.
C'eshte turizmi?
Turizmi eshte veprimi i marre nga ata qe udhetojne apo vizitojne vende me qellim zbavitje, njohje, relaksi, argetimi apo pushimi.
Kush mund te quhet turist?
Turist quhet gjithkush qe udheton ne vende te ndryshme nga ai ne te cilin ka rezidencen aktual, jashte ambjentit te perditshem personal, prej nje periudhe minimumi nje nate, por jo me te gjate sesa nje vit dhe qellimi i tij te mos jete asnje lloj veprimtarie nga e cila te perfitoje ekonomikisht. Pra, te gjith ata qe udhetojne per defrim, pushim, c'lodhje, per te vizituar miq dhe te aferm, per motive profesionale, shendeti, peligrinazhi etj.
Puka eshte territor qe ka kushte fiziko-gjeografike teper te favorshme per zhvillimin e turizmit malor, te bardhe dhe te gjelber. Natyra eshte magjepse dhe mjaft relaksuse, e nderthurur me livadhe, lugina, kodra, vargmale, male, shpella, perrenj, lumenj, dhe liqene qe formojne nje areal natyrore te mahnithshem qe cdo turist do donte t'a vizitonte te pakten nje here ne jete. Po ashtu, ne Puke ka floe dhe faune mjaft te pasur, ku duhet theksuar qe jetojne larmi gjallesash nenujore, pervecse atyre pafund qe jetojne ne siperfaqen e tokes. Puka ben pjese ne krahinen paramalor veriore dhe malore veriore dhe ka lartesi mesatare 787 metra mbi nivelin e detit, me klime te ftohte dhe te lagesht ne dimer e me reshje debore qe bien per 3-4 muaj dhe e bejne akoma me terheqe kete qytet e zonat perreth per zhvillimin e turizmit te bardhe.
Stina e veres ne Puke eshte fresket dhe me ajer te paster, per shkak te flores se pasur dhe pozicionit gjeografik, c'ka ben te mundur edhe turizmin e gjelber ne kete pjese te vendit tone.
Cdonjeri qe e lexon kete artikull i vijne ne kujtese dhe vetedije pyetjet:
A mund te zhvillohet turizmi malor ne Puke? Ku do ti gjejme financat? A ku kush interes qe t'a beje kete per pukjanet dhe per Puken? Pergjigja ime eshte: PO. Ne mundemi te zhvillojme turizmin malor.
Ne jemi ata qe duhet te ndikojme, punojme dhe te dime te terheqim vemendjen e organeve kompetente shteterore dhe te bizneseve vendas dhe te huaj qe te investojne per turizmin malor qe eshte shprese per rimekembje te ekonomise se pukjaneve, punesim, fitim per biznesmenet qe do te investojne, relaks, argetim, zbavitje dhe pushim per turistet. Si mund ta zhvillojme turizmin malor?
Se pari, duhet te mbledhim  informacion te sakte per pikat turisktike ne gjithe territorin e Bashkise Puke, Bashkise Fush-arrez, Komunes Fiereze, Komunes Blerim, Komunes Qafe Mali, Komunes Iballe, Komunes Qelez, Komunes Luf-Qeret, Komunes Rrape dhe Komunes Gjegjan.
Se dyti, hartimin e nje guide turistike dhe hapjen e nje web-site informues dhe promovues per te gjitha keto pika turistike.
Se treti, hapjen e nje Agjencie per Zhvillimin e Turizmit Malor.
Se katerti, vendosjen e disa tabelave te medha me harten turistike te Pukes ne kryqezimet e rrugeve qe te cojne ne Puke.
Ne kryqezimin e Bushatit te Shkodres (qe eshte edhe iteneari i hershem rrugoe Lissus-Scutari-Via Publica-Kukes-Dardani)
dhe ne kryqezimin Reps-Mirdite qe lidh autostraden e Kombit me Komunen Gjegjan, Bashkine Fush-arrez, dhe Bashkine Puke.
Se pesti, te hartohen politika nxitese nga njesite vendore per thithjen e bizneseve vendase dhe te huaja, per ndertimin e haneve, bujtinave dhe hoteleve si struktura pritese te turisteve.
Se gjashti, te behet nje kopesht i madh zoologjik ne natyre, per te nxitur kureshtjen dhe deshiren e turistve qe te vijne ne Puke.
Se shtati, te aplikome gastronomi vendase me prodhime bio, ne menyre qe turistet te shijojne ushqimet tona tradicionale dhe me vlera ushqyese per shendetin e njeriut.
Se teti, Bashkia Puke, Bashkia Fush-arrez, Komunat Fierez, Blerim, Qafe Mali, Iballe, Qelez, Luf-Qerret, Rrape dhe Gjegjan te bashkepunojne institucionalisht me Ministrine e Zhvillimit Urban dhe Turizmit, Ministrine e Transportit dhe Infrastruktures, Fondi Shqiptar i Zhvillimit, donatore te ndryshem, biznese BERZH dhe BB per zhvillimin  e infrastruktures rrugore dhe Turizmit Malore.
Se nenti, te behet marketing ne media te shkruara dhe vizive, e me rendesi eshte qe te prodhohen flete-palosje me informacione per Puken Turistike dhe te shperndahen gjate sezonit veror ne gjithe vijen bregdetare te Republikes se Shqiperise.
Pervecse te argetohen, mireushqehen, dhe te kene komoditet ne hoteleri, turisteve duhet t'u ofrojme akoma me shume sherbime ne menyre qe t'u permbuhim kerkesat.
Duhet te aplikojme dhe pratikojme turizmin historik, religjoz, shendetesore dhe sportiv. Turizmi historik, realizohet duke patur nje ciceron qe zoteron gjuhen angleze, ne Muzeun Historik dhe muzeun e  shkrimtarit te maddh Migjeni, per t'u treguar turisteve qe kane patur keta banore dhe traditat e tyre. Turizmi religjoz, aplikohet lehetesisht duke orientuar turistet drej kishave dhe xhamive. Turizmi shendetesor eshte i realizuar nese turisti viziton Puken sepse klima, ajri i paster dhe prodhimet bie jane elementet e ketij tip turzimi.
Turizmi sportiv eshte ai lloj turizmi qe terheq akoma me shume turistet per te ardhur ne kete territor. Pistat e skive dhe alpininizmi ne dimer e ne vere, shetitja me kuaj dhe lundrimi me varka ne liqen e ben akoma me te bukur turizmin sportiv. Duke realizur objektivat e lartpermendur zhvillohet turizmi malor dhe u ofrojme sherbime turisteve vendas dhe te huaj nga njera ana, e nga ana tjeter behet e mundur mbrojtja e mjedisit, ruajtja e trashegimise kulturore, ruajtja e balancave demografike te zonave rurale-urbane, punesimi i popullsise dhe per rrjedhoje edhe rimekembet ekonomia ne Puke.
Natyra eshte treguar bujare me ne duke na dhuruar pasuri te shumta nentoksore dhe mbitokesore, ne duhet te perpiqemi, te punojme dhe ti shfrytezojme me kriter keto resurse.
_________
Pergatiti: Forumi Pukjan
Autor: Artan Zaja (Themelues i revistes "Via Publica"
Burimi: Revista "Via Publica" nr.1 fq.11, 2013

Shkolla e Kryeziut

Shkolla 9-vjeçare "Shtjefen Gjeçov Kryeziu" ka te vecanten e vet ne krahasim me shkollat e tjera te Pukes. Se pari kjo shkolle u hap me interesimin e vete poetit te shquar te Rilindjes sone Kombetare Ndre Mjeda. Se dyti, me 2004 iu dha emri i Gjeçovit. Qe te dy keto personalitete te shquara te kultures sone kombetare e kan origjinen prej ketij fshati, Kryeziut te Pukes.
Vete Ndre Mjeda u interesua per sigurimin e truallit ne nje mesvendi, afer Podit te Kishes, ku ishte prone e familjes Luli.
Familja Luli, edhe pse ne nevoje te madhe per toke e dhuroi per truall shkolle.
Ky interesim i poetit te shquar Ndre Mjeda erdhi nga se "Ai gjithnje fliste me simpati per Kryeziun e Iballes, e ne pergjithesi, per zoen nga e Kishte prejardhjen dhe nuk linte pa treguar origjinen e Tij nga Kryeziu  e Alpet e Veriut" (M.Quku, Mjeda I, Tirane 2004, fq.65)
Vitin e pare 1934 sa perfundoi ndertimi i godines se shkolles, mesimi u zhvillua ne kullen e fshtarit arsimdashes, Nikolle P.Rrapi.  Nga mesi i viteve 50, me burgosjen e priftit atdhetar N.Mazreku, u muar çela e kishes per nevojat e shkolles, ku u hap klasa V.
Trualli i ri u caktua ne Mesdrahe, ne pronen e Elez Age Kryeziut. Per shkollen e re u dha nje ndihme e madhe prej popullit si ne te holle si ne pune. Shtepise se madhe te Marka Dode Alise i takoi te jepte 15 leke.
Shkolla u perfundua me 1962 me 8 klasa. Nga viti 1966-67 drejtor ka qene Beslim Hoxha
Nga viti 1967-1970 drejtor ka qene Melda Ujka
Nga viti 1970-1972 drejtor ka qene Xhemal Meçi
Mesusi i pare i shkolles Kryezi ka qene Filip Lacuku.
Ne kete shkolle nder te tjere kan dhene mesim Agim Causholli, Njazi Kazazi, Mirjam Shehu, Nexhmije Meçi, Fuat Kamata, Agentina Puka, Remzije Kraja, Agime Anamali, Riza Toska, Nexhmije Braha, Haki Ademi, Gani Elezi etj.
Ne vitin 1972 shkollen e Kryeziut e viziton Ministri i Arsimit Thoma Delina.

________
Pergatiti: Forumi Pukjan
Dt.18.12.2013

Kurt Nezir Cina (Deshmor i rene per Liri e Pavaresi)

Kurt Nezir Cina

Kabash 1870 - Shkoder 1913

Kurt Cina u lind ne Kabash me 1870. Ne moshe madhore hyri ne xhandamerin turke te kazase se Pukes, ku dallohej ne rujtjen e rendit dhe te udhes se karvaneve Shkoder-Kosove. Me keqsimin e situates politike gjate viteteve 1908-1912 ai ishte me krahun qe pushtimit  serbomalazez. K.Cina ishte per marreveshje me "komiten" kryengrindjes e cila nuk i duhej te cenonte udhen e karvaneve dhe qendren e kazase se Pukes. Ne keto qendrime fitoi krahu radikal per kryengritje te pergjithshme pa marr parasysh rrezikun e pushtimit te eger serbomalazez i cili po qendronte mbi toke.
Me fillimin e Luftes Ballkanike dhe rrethimit te Shkodres bashke me qindra pukas qendroi ne mbrotje te ketij qyteti historik. K.Cina krahas kabashasve trima luftoi me guxim te ralle kunder pushtuesve serbomalazes. Per guximin, qe po tregonte, zotesine dhe gatishmerine per mbrojtjen e pozicioneve te zene, u caktua ne komanden e taborrit qe vepronte ne Berdice. Gjate kater muajve luftimesh te pergjakshme per mbrojtjen e Shkodres 1912-1913 Kurt Cina shquhej per shpirtin e sakrifices dhe frymen e rezistences kunder forcave armike. Per tu dhene zemer forcave mbrojtese qe drejtonte, luftoi me trimeri te rralle ne vijen e pare te zjarrit, ku me ne fund ra Deshmor i Atdheut, duke mbetur shembull trimerie e sakrifice.
Nuk dihet se kush e varrosi dhe ku u varros si qindra luftetare te tjere ne mbrojtje te Shkodres heroike, por kujtimi i luftes se tij u ruajt ne breza derisa edhe me Dekret nr.547, 1997 dekorohet me "Udherin per veprimtari patriotike." "Luftetar i shquar ne mbrotje te qytetit te Shkodres nga pushtuesit serbo-malazese ne vitet 1912-1913"
_____
Pergatiti: Forumi Puke
Burimi: Kabashi Puka qe ne lashtesi 2 fq.233
Dt.18.12.2013